Hoesten, huidklachten of vermoeidheid? Misschien komt het door je werk (en dit doe je eraan)

Wist je dat veel longklachten veroorzaakt of verergerd worden door het werk? Je denkt dan misschien al snel aan lassers en havenwerkers, maar ook stylisten en leerkrachten lopen risico. Hoe dat precies zit, vertellen longarts in opleiding Hanna Kuiper – van der Valk en verpleegkundig longconsulent Tamara van den Berg.

Zij werken in het Astma, COPD & Allergie expertisecentrum van Franciscus Gasthuis & Vlietland, en hebben daar sinds kort een spreekuur speciaal voor patiënten met werkgerelateerde longziekten.

Advies en behandeling op maat

Het doel van dit spreekuur is om de mogelijke relatie tussen de klachten van de patiënten en hun werkzaamheden aan te tonen. Dat gebeurt door middel van vragenlijsten en eventueel longfunctiemetingen op de werkplek. Deze patiënten worden vervolgens iedere zes weken besproken in een multidisciplinair overleg (MDO), bestaande uit meerdere longartsen, een longverpleegkundige, KNO-arts, dermatoloog, bedrijfsarts en arbeidshygiënist. Iedere patiënt krijgt uiteindelijk een advies en behandeling op maat.

4 hoofdvragen

Tamara: “Het is voor het eerst dat we ons in deze regio bezighouden met het verband tussen longklachten en werkomgeving. In 2016 hebben we een pilot gedaan, waarbij we patiënten vier hoofdvragen stelden: wat voor werk iemand doet; of ze in aanraking komen met bepaalde stoffen; of ze zelf denken dat hun werk verband houdt met hun klachten en of hun klachten verbeteren tijdens weekenden en vakanties.”

Komt vaker voor dan verwacht

“Het verbaasde me hoeveel mensen werkgerelateerde longklachten bleken te hebben. Eerst dacht ik dat het lastig zou zijn om mensen te vinden, maar uiteindelijk hadden we binnen een halfjaar tijd 25 mensen verzameld. Als andere collega’s dit ook hadden bijgehouden, zouden het er nog meer zijn geweest. Het bleek dus een belangrijk item te zijn: bij ongeveer vijftien tot dertig procent van de patiënten met astma of COPD hebben de klachten te maken met het werk.”

Stylist, opticien en (zwem)leraar

“Het probleem is heel veelzijdig. Het gaat niet alleen om schadelijke stoffen, zoals bij lassers, maar komt in alle hoeken voor. Denk aan een modestylist met een enorme huisstofmijtallergie, een zwemleraar die last heeft van chloor en een opticien die klachten krijgt van het slijpsel van brillen. Juist door het thuiswerken tijdens de coronacrisis, kwamen mensen erachter dat ze zich ineens beter voelden. Dat speelde vooral in het onderwijs: schoolgebouwen zijn vaak wat verouderd en niet al te goed geventileerd. Of wat dacht je van een klas vol tieners, die lekker scheutig zijn met deo en prikkelende luchtjes?”

 

Hanna: “We komen ook veel unieke beroepen tegen: mensen die geld maken bijvoorbeeld, en last hebben van de toxische stoffen die gebruikt worden om goud te testen op echtheid. Soms zit het niet in de stoffen of omgeving, maar in temperatuurwisselingen: mensen die vaak van binnen naar buiten moeten, of regelmatig een vriescel betreden.”

Van hoesten tot huidklachten

“De meeste klachten die we zien, zijn luchtweggerelateerd, zoals hoesten en benauwdheid. Maar denk ook aan vermoeidheid en oog-, neus- of huidklachten. Door de pilot kwam er meer bewustwording en werden de werkgerelateerde klachten eerder gesignaleerd aan de hand van de vier vragen. Nu wordt er ook echt actie ondernomen; zodra er gedacht wordt dat klachten en werk gerelateerd zijn, komen de mensen naar onze poli.”

Over grenzen heen

Tamara: “Voor sommige mensen is het verband met hun werk echt een eyeopener. Mensen komen vaak pas laat bij ons terecht, als ze al even thuiszitten. Ze willen zich niet ziek melden en gaan daarbij over hun grenzen heen. Omdat ze een bepaalde druk voelen vanuit hun werkgever, of omdat ze als ZZP’er nu eenmaal geld in het laatje moeten brengen. De grootste groep die we hier zien zijn dertigers en veertigers, die al een tijdje aan het werk zijn en klachten ontwikkelen.”

Beroepskeuzeadvies

“Het liefst zien we patiënten zo jong mogelijk. Als ze nog bezig zijn met hun opleiding, is het makkelijker om een andere richting op te gaan. Soms geven we daarom zelfs beroepskeuzeadvies. Bij zestigers die nog maar een paar jaar moeten werken, gaan we soms voor ‘second best’. Stel, zo iemand is lasser en kan niks anders, dan kijken we eerder naar goede ventilatie, afzuiging en persoonlijke bescherming dan dat we diegene adviseren om zich te laten omscholen.”

Zelf bijhouden

Hanna: “Na de eerste vier signaleringsvragen, volgt er een verdiepende vragenlijst. We kijken onder meer naar de stoffen waarmee iemand werkt en of collega’s ook klachten hebben. Daarna doen we soms een longfunctiemeting op de werkvloer, en kijken we of de klachten tijdens weekenden en vakanties verbeteren. Onder meer door patiënten tijdelijk een handspirometer mee te geven: een klein apparaatje waarin ze drie keer per dag moeten blazen. Deze is verbonden aan een app, die weer gekoppeld is aan het dossier.

De patiënt is koning

“Ook laten we de patiënt elke dag opschrijven hoe ze zich hebben gevoeld. Dit kan de patiënt meer inzicht geven. Als er behoefte aan is, spreken we met hun eigen bedrijfsarts. Maar alles gebeurt alleen met toestemming van de patiënt. Ook zorgen we voor een follow-up: is er nog aanvullend onderzoek of advies nodig? We hopen iedereen binnen acht tot twaalf werken te helpen. Om het beoogde resultaat te bereiken, is het belangrijk om goed samen te werken met de patiënt, bedrijfsarts en werkgever.”

Bron: https://indebuurt.nl/rotterdam/gezondheid/hoesten-huidklachten-of-vermoeidheid-misschien-komt-het-door-je-werk-en-dit-doe-je-eraan~229972/